Wiesiołek – właściwości, działanie i zastosowanie

Wiesiołek to kwiat o żółtych płatkach licznie zasiedlający polskie łąki. Znany jest również pod nazwą nocnej świecy lub rośliny księżycowego ogrodu. Choć niepozorny, kryje w sobie moc zdrowotnych właściwości. Wiesiołek wykorzystywany jest zarówno w kosmetyce, jak i medycynie. W czym tkwi jego sekret?

Sprawdź również jakie mają zastosowanie zioła szwedzkie

Wiesiołek – czym jest?

Wiesiołek jest byliną powszechnie występująca na polskich łąkach i w ogrodach, choć pochodzi z terenów Ameryki Północnej. W Polsce spotkamy nawet 30 gatunków “nocnej świecy”, a najczęściej występującą odmianą jest wiesiołek dwuletni (łac. Oenothera biennis). W ciągu dnia kwiatostan wiesiołka pozostaje zamknięty, aby nocą otworzyć się i roznosić piękny zapach. Wtedy właśnie dochodzi do zapylenia. Z tego względu wiesiołek nazywany jest rośliną księżycową. Kwitnie on na przełomie maja i czerwca aż do później jesieni, ostatecznie osiągając nawet 100 cm wysokości. Wyróżnia go zresztą nie tylko rozmiar, ale i kolor. Nie można nie dostrzec wiesiołka pośród traw z racji jego wyrazistej, żółtej barwy.

Co kryje w sobie wiesiołek? 

Wiesiołek jest bogatym źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych, czyli jednych z najcenniejszych i niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. W oleju pozyskiwanym z nasion wiesiołka znajdziemy przede wszystkim kwas linolowy (ponad 70% zawartości) oraz kwas gamma-linolenowy (ok. 10%), a także w mniejszych stężeniach kwas stearynowy, oleinowy i palmitynowy.

To jeszcze nie wszystkie tajemnice wiesiołka, bowiem kryje on w sobie również szereg innych, bezcennych substancji, a w tym:

• minerały (cynk, selen, wapń, magnez),
• witaminę E,
• fitosterole,
• polifenole,
• aminokwasy.

Można zatem uznać go za niezwykle cenną roślinę, dzięki czemu znajduje on swoje zastosowanie w ziołolecznictwie, kosmetyce i medycynie.

Zobacz także co to jest spirulina

Na co działa wiesiołek? 

Wiele schorzeń i dolegliwości możemy z powodzeniem złagodzić, stosując wyciąg z wiesiołka pod postacią oleju. Możemy uznać go za uniwersalne remedium, ponieważ w dużej mierze jego działanie skupia się na eliminacji stanów zapalnych, które to wpływają na rozwój wielu chorób lub powodują zaburzenia w funkcjonowaniu naszego organizmu.

Wysoka zawartość kwasu gamma-linolenowego (GLA) i kwas linolowego (LA), których próżno szukać w innych szeroko dostępnych roślinach i ich produktach, przyczynia się do wielu prozdrowotnych właściwości wiesiołka. Kwas GLA i kwas linolowy nie są naturalnie syntezowane przez nasz organizm, zatem musimy dostarczać ich wraz z pożywieniem.

Kwasy nienasycone w połączeniu z pozostałymi składnikami odżywczymi, które znajdziemy w nasionach wiesiołka, znacznie wpływają na poprawę naszego stanu zdrowia. Jest kilka schorzeń, w których będzie on szczególnie przydatny, więc na co pomaga wiesiołek?

Problemy hormonalne

Olej z wiesiołka wykazuje działanie regulujące prostaglandyny, które odpowiadają za wiele procesów fizjologicznych zachodzących w naszym ciele. Są to niezbędne i dobroczynne hormony, jednak udowodniono, że produkowane w nadmiarze mogą przyczyniać się do zwiększenia częstotliwości skurczów macicy, a co za tym idzie – powodować ból podczas krwawienia miesięcznego.

Inną istotną kwestią jest poziom kwasu gamma-linolenowego. Badania dowodzą, iż kobiety, u których stwierdzono szczególnie niski poziom kwasu GLA o wiele bardziej odczuwały symptomy związane z zespołem napięcia przedmiesiączkowego i okresem. Z tego względu wiesiołek i jego cenne kwasy nienasycone będą remedium na kobiece dolegliwości. Zastosowanie oleju z wiesiołka pozwala zredukować nie tylko ból miesiączkowy i objawy PMS, ale też działa łagodząco na objawy endometriozy i poprawia samopoczucie w okresie menopauzy. 

Stany zapalne

Wyciąg z nasion wiesiołka jest silnym środkiem przeciwzapalnym, co pozwala mu łagodzić nieprzyjemne objawy związane z trwającym w organizmie stanem chorobowym. Pomoże on zwalczać stany zapalne wywołane przez wirusy, bakterie, a także przewlekłe choroby związane z bólem, np. choroby autoimmunologiczne takie jak reumatoidalne zapalenie stawów. 
Przyczyny powstawania RZS nie są do końca poznane, dlatego leczenie choroby jest zachowawcze. Przebieg RZS może być łagodny, ale w okresach zaostrzenia dochodzi do silnego bólu i sztywności stawów. Zażywanie leków przeciwzapalnych na dłuższą metę może nie być dobrym rozwiązaniem. Olej z wiesiołka przychodzi z pomocą jako naturalny preparat, łagodząc, a nawet redukując objawy bólowe.

Problemy skórne

W przebiegu takich schorzeń jak atopowe zapalenie skóry (AZS), działanie oleju z wiesiołka jest nieocenione. Skóra atopowa jest sucha, łuszcząca się i matowa. Chorzy na AZS mają okresy remisji i zaostrzenia. W trakcie rzutu choroby dochodzi do silnego świądu. Może pojawić się wysypka, widoczne zmiany skórne, a także przeczosy, które są wynikiem mechanicznego uszkadzania skóry przez drapanie. Wyciąg z wiesiołka łagodzi zmiany zapalne i nawilża skórę.

Pomocny jest również w walce z trądzikiem. Osoby borykające się ze skórą trądzikową często przesuszają swoją skórę, stosując mechaniczne peelingi, choć ta szczególnie potrzebuje nawilżenia. Olej z wiesiołka nie tylko mocno odżywi i odbuduje barierę ochronną skóry, ale również nie doprowadzi do nadmiernego gromadzenia się sebum. Nie zatyka porów i działa przeciwzapalnie, można więc stosować go zewnętrznie na całą twarz lub punktowo.

Impotencja i problemy z płodnością

Korzyści z niesamowitych substancji, jakie zawierają nasiona wiesiołka, mogą czerpać zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Wiesiołek, a konkretnie kwas GLA w nim zawarty, działa na rozszerzenie naczyń krwionośnych. Dzięki temu dopływ krwi do wszystkich narządów, a w tym również prącia, jest znacznie lepszy. Olej z wiesiołka może zatem wyeliminować fizjologiczną przyczynę impotencji i poprawić jakość życia seksualnego.

Wpływa on również na płodność, zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Problem ten dotyczy coraz większej ilości osób. Wiele par przechodzi przez trudy związane z niemożnością zajścia w ciąże. Nie musi to być trwała bezpłodność, a jedynie tymczasowa niepłodność, której przyczyna gdzieś tkwi i jesteśmy w stanie ją usunąć. Zawarte w olejku z wiesiołka substancje, a przede wszystkim kwasy tłuszczowe, wpływają na poprawę jakości i ilość śluzu płodnego kobiety. Może to znacząco ułatwić zajście w ciąże.

Pozostałe możliwości wiesiołka

To tylko kilka zagadnień, z którymi wiesiołek jest w stanie sobie poradzić, bowiem jego możliwości są znacznie większe. Będzie on pomocny we wszelkiego rodzaju kłopotach związanych z łamliwością włosów i paznokci. Działanie wiesiołka odczują również osoby z zaburzeniami czynności układu nerwowego, w tym neuropatii, której ten jest w stanie przeciwdziałać. Jak się więc okazuje, nie powinniśmy przechodzić obojętnie obok polnych kwiatów, ponieważ ich właściwości lecznicze mogą być niezwykłe.

Czytaj też jak działa kordyceps

Jak stosować wiesiołek?

Wiesiołek możemy stosować na dwa sposoby. Doustnie w postaci kapsułek lub oleju. W przypadku suplementu dawka zależna będzie od zaleceń producenta. Najczęstszym zaleceniem są 2 tabletki dziennie. Stosując go pod postacią oleju, nie należy przekraczać 8 gramów dziennie, co można porównać do jednej pełnej łyżki preparatu. Jednak w celach leczniczych olej z wiesiołka przyjmuje się nawet 3 razy dziennie – łyżkę stołową przed każdym posiłkiem.

Możemy również zastosować olej z wiesiołka zewnętrznie. Należy nałożyć bezpośrednio na skórę kilka kropli substancji, wmasować i pozostawić bez spłukiwania. Dzięki temu, że olej z wiesiołka nie jest komadogenny, tzn. nie zapycha porów skóry i ma niewielką tendencję alergizującą, jest stosunkowo bezpieczny dla każdego typu cery.

Olej z wiesiołka należy przyjmować wyłącznie na zimno. Można traktować go jako dodatek dodań lub sałatek. Nie nadaje się on do obróbki termicznej, ponieważ jest olejem nierafinowanym o niskiej temperaturze dymienia. W takim wypadku w trakcie smażenia dochodzi do utlenienia kwasów tłuszczowych. To nie tylko odbiera im właściwości lecznicze, ale też przyczynia się do ich toksycznego działania.

Wyciąg z wiesiołka należy przechowywać w temperaturze 4-10 stopni Celsjusza w ciemnej, szklanej butelce.

Kiedy nie należy stosować wiesiołka?

Chcąc skorzystać z dobroczynnych właściwości wiesiołka, musimy mieć na uwadze, że ma on kilka przeciwwskazań do stosowania.

• Olej z wiesiołka rozrzedza krew i działa przeciwzakrzepowo. Ma to istotne znaczenie w przypadku stosowania leków związanych z zaburzeniami krwawienia, takimi jak antykoagulanty. Nie należy przyjmować wraz z nimi oleju z wiesiołka. Może to stanowić zagrożenie dla zdrowia.
• Preparat nie powinien być stosowany przez kobiety w ciąży. Wiesiołek uważany jest bowiem za środek mogący wywołać poród.
• Nie należy przyjmować go w okresie przedoperacyjnym, ponieważ jego przeciwzakrzepowe działanie może zwiększyć ryzyko śródoperacyjnego krwawienia.
• Nie powinien być używany przez dzieci poniżej 12 roku życia. 
• Zawsze należy zachowań ostrożność w przypadku nadwrażliwości na któryś ze składników preparatu.

Przekroczenie zalecanej dawki oleju z wiesiołka może powodować dolegliwości trawienne, a w tym bóle brzucha, nudności czy biegunkę.

Zobacz również czym jest traganek błoniasty